ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলত বিদ্ৰোহ আৰু সংঘাতৰ ইতিহাস বহু পুৰণি, অঞ্চলটোত কেইবাটাও বিদ্ৰোহী সংগঠনে কাম কৰি আছে। সশস্ত্ৰ বিচ্ছিন্নতাবাদী গোট বুলিও জনাজাত এই বিদ্ৰোহী গোটসমূহে দশক দশক ধৰি ভাৰত চৰকাৰৰ পৰা অধিক স্বায়ত্তশাসন বা স্বাধীনতাৰ বাবে যুঁজ দি আহিছে। যোৱা কিছু বছৰত পৰিস্থিতিৰ উন্নতি ঘটিছে যদিও উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ বিদ্ৰোহী সমস্যাই অঞ্চলটোৰ নিৰাপত্তা আৰু স্থিতিশীলতাক প্ৰভাৱিত কৰা এক উল্লেখযোগ্য বিষয় হৈয়েই আছে।
বিদ্ৰোহী সমস্যাৰ উৎপত্তিঃ
উত্তৰ-পূব অঞ্চলৰ বিদ্ৰোহী সমস্যাৰ মূলতে আছে সামাজিক, অৰ্থনৈতিক, ৰাজনৈতিক বিষয়কে ধৰি কেইবাটাও কাৰক। অঞ্চলটোৰ বহু বিদ্ৰোহী গোট প্ৰান্তীয়কৰণ আৰু বৈষম্যৰ ভাৱনাই পৰিচালিত, আৰু এই সমস্যাসমূহ সশস্ত্ৰ প্ৰতিৰোধৰ জৰিয়তে সমাধান কৰিব বিচাৰে।
উত্তৰ-পূর্বাঞ্চলত বিদ্ৰোহী সমস্যাত অৰিহণা যোগোৱা অন্যতম মূল কাৰক হ’ল অঞ্চলটোৰ জটিল জাতিগত আৰু জনজাতীয় গঠন৷ এই অঞ্চলত ২০০ৰো অধিক জনগোষ্ঠী আছে, প্ৰত্যেকৰে নিজস্ব ভাষা, সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰা আছে। এই গোটসমূহৰ বহুতৰে ইজনে সিজনৰ লগত আৰু ভাৰত চৰকাৰৰ সৈতে সংঘাতৰ ইতিহাস আছে আৰু ইয়াৰ ফলত অঞ্চলটোত চলি থকা বিদ্ৰোহত অৰিহণা যোগাইছে।
উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ বিদ্ৰোহী সমস্যাত অৰিহণা যোগোৱা আন এটা কাৰক হ’ল অঞ্চলটোৰ অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক উন্নয়ন। এই অঞ্চলটো ভাৰতৰ ভিতৰতে অন্যতম দৰিদ্ৰ, সাক্ষৰতাৰ হাৰ কম, নিবনুৱা সমস্যা বেছি, স্বাস্থ্যসেৱা আৰু আন্তঃগাঁথনিৰ অপৰ্যাপ্ত। অঞ্চলটোৰ বহু বিদ্ৰোহী গোট দুৰ্গম আৰু দৰিদ্ৰ অঞ্চলত ভিত্তি কৰি গঢ় লৈ উঠিছে, আৰু এই সমস্যাসমূহৰ সমাধানৰ মাধ্যম হিচাপে নিজৰ সশস্ত্ৰ প্ৰতিৰোধক ব্যৱহাৰ কৰিছে।
উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ ৰাজনৈতিক পৰিস্থিতিয়েও বিদ্ৰোহী সমস্যাত ভূমিকা লৈছে। এই অঞ্চলটোৰ ৰাজনৈতিক অস্থিৰতাৰ ইতিহাস আছে, সঘনাই চৰকাৰ সলনি হয় আৰু ফলপ্ৰসূ নেতৃত্বৰ অভাৱ। ইয়াৰ ফলত এক শূন্যতা সৃষ্টি হৈছে যিটো বিদ্ৰোহী গোটসমূহে শোষণ কৰিছে, যিয়ে ইয়াক নিজৰ এজেণ্ডা আগুৱাই নিয়াৰ সুযোগ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছে।
উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ বিদ্ৰোহী সংগঠন:
উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত কেইবাটাও বিদ্ৰোহী সংগঠনে কাম কৰি আছে, প্ৰত্যেকৰে নিজস্ব লক্ষ্য আৰু দাবী। অঞ্চলটোৰ কিছুমান প্ৰধান বিদ্ৰোহী গোটৰ ভিতৰত আছে:
নেশ্যনেল ছ’চিয়েলিষ্ট কাউন্সিল অৱ নাগালেণ্ড (NSCN): নগালেণ্ড ৰাজ্যৰ স্বতন্ত্ৰতাৰ বাবে আশীৰ দশকৰ পৰা যুঁজি অহা বিদ্ৰোহী সংগঠন এন এছ চি এন। এন এছ চি এন-আই এম (আইজাক-মুইভা) আৰু এন এছ চি এন-কে (খাপলাং) নামৰ গোটটোৱে ভাৰতীয় নিৰাপত্তা বাহিনীৰ সৈতে বহু সংঘৰ্ষত লিপ্ত হৈছে। ভাৰত চৰকাৰৰ সৈতে শান্তি প্রক্রিয়াত NSCN জড়িত হৈ থকাৰ পাছতো এতিয়াও চূড়ান্ত নিষ্পত্তি হোৱা নাই৷
ইউনাইটেড লিবাৰেশ্যন ফ্ৰণ্ট অৱ অসম (আলফা): ১৯৭৯ চনৰ পৰা অসম ৰাজ্যৰ স্বাধীনতাৰ বাবে যুঁজ দি থকা বিদ্ৰোহী সংগঠনটোৱে সাধাৰণ নাগৰিক আৰু নিৰাপত্তা বাহিনীৰ ওপৰত আক্ৰমণ চলাই আহিছে। ভাৰত চৰকাৰৰ সৈতে শান্তি প্রক্রিয়াত জড়িত হৈ থকা আলফা, কিন্তু এতিয়াও চূড়ান্ত নিষ্পত্তি হোৱা নাই৷
নেশ্যনেল ডেম’ক্ৰেটিক ফ্ৰণ্ট অৱ বডোলেণ্ড (এন ডি এফ বি): অসম ৰাজ্যত বডো জনগোষ্ঠীৰ স্বতন্ত্ৰ গৃহভূমিৰ বাবে যুঁজ দি থকা এন ডি এফ বি বিদ্ৰোহী সংগঠন। ভাৰতীয় নিৰাপত্তা বাহিনীৰ সৈতে বহু সংঘৰ্ষত লিপ্ত হোৱা এই গোটটোক ভাৰত চৰকাৰে সন্ত্ৰাসবাদী সংগঠন হিচাপে চিহ্নিত কৰিছে।
পিপলছ লিবাৰেশ্যন আৰ্মী (পিএলএ): ষাঠিৰ দশকৰ পৰা মণিপুৰ ৰাজ্যৰ বাবে স্বাধীনতাৰ বাবে যুঁজ দি অহা বিদ্ৰোহী সংগঠন পিএলএ। সাধাৰণ নাগৰিক আৰু নিৰাপত্তা বাহিনীৰ ওপৰত আক্ৰমণৰ বাবে পৰিচিত এই গোটটোৱে ভাৰতীয় সেনাবাহিনীৰ সৈতে বহু সংঘৰ্ষত লিপ্ত হৈছে।
বিদ্ৰোহী সমস্যাৰ প্ৰভাৱঃ
বিদ্ৰোহীৰ সমস্যাউত্তৰ-পূব অঞ্চলত অঞ্চলটোৰ নিৰাপত্তা আৰু স্থিতিশীলতাৰ ওপৰত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলাইছে। চলি থকা সংঘাতৰ ফলত সাধাৰণ নাগৰিক আৰু নিৰাপত্তা বাহিনীকে ধৰি বহু সংখ্যক লোকৰ মৃত্যু হোৱাৰ লগতে অঞ্চলটোৰ বহু লোকৰ জীৱন বিঘিনি ঘটিছে। বিদ্ৰোহী সমস্যাই অৰ্থনৈতিক প্ৰভাৱো পেলাইছে, কিয়নো সংঘাতৰ ফলত অঞ্চলটোৰ বাণিজ্য আৰু বাণিজ্যত ব্যাঘাত জন্মিছে, যাৰ ফলত অৰ্থনৈতিক কাৰ্যকলাপ হ্ৰাস পাইছে।
উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ বিদ্ৰোহী সমস্যাই সামাজিক প্ৰভাৱো পেলাইছে, কিয়নো সংঘাতৰ ফলত বহু লোকে ঘৰ-দুৱাৰ আৰু সমাজৰ পৰা স্থানান্তৰিত হৈছে। এই সংঘাতৰ ফলত অঞ্চলটোৰ সামাজিক তন্ত্ৰও বিচ্ছিন্ন হৈ পৰিছে, জনগোষ্ঠী আৰু জনজাতীয় ৰেখাৰে জনগোষ্ঠীসমূহ বিভক্ত হৈছে।
বিদ্ৰোহী সমস্যা সমাধানৰ প্ৰচেষ্টা:
উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ বিদ্ৰোহী সমস্যা সমাধানৰ বাবে ভাৰত চৰকাৰে বহু প্ৰচেষ্টা হাতত লৈছে। এই প্ৰচেষ্টাসমূহৰ ভিতৰত আছে নিৰাপত্তা বাহিনী নিয়োগ, বিদ্ৰোহী গোটৰ সৈতে শান্তি আলোচনা, অঞ্চলটোৰ অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক পৰিস্থিতি উন্নত কৰাৰ লক্ষ্যৰে উন্নয়নমূলক পদক্ষেপ।
উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ বিদ্ৰোহী সমস্যা সমাধানৰ অন্যতম প্ৰধান প্ৰচেষ্টা হৈছে নিৰাপত্তা বাহিনী নিয়োগ কৰা। ভাৰত চৰকাৰে এই অঞ্চলত বৃহৎ সংখ্যক সৈন্য নিয়োগ কৰিছে, আৰু অৰ্ধসামৰিক বাহিনী আৰু চোৰাংচোৱা সংস্থা স্থাপনকে ধৰি কেইবাটাও নিৰাপত্তা ব্যৱস্থা ৰূপায়ণ কৰিছে। এই ব্যৱস্থাসমূহে অঞ্চলটোত হিংসাৰ মাত্ৰা হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিছে যদিও নিৰাপত্তা বাহিনীয়ে মানৱ অধিকাৰ উলংঘাৰ অভিযোগো উত্থাপন কৰিছে।
নিৰাপত্তা বাহিনী নিয়োগ কৰাৰ উপৰিও ভাৰত চৰকাৰে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ বিদ্ৰোহী সংগঠনৰ সৈতেও শান্তি আলোচনাত লিপ্ত হৈছে। এই আলোচনাৰ ফলত এন এছ চি এন-আই এমৰ সৈতে কাঠামো চুক্তি আৰু এন ডি এফ বিৰ সৈতে বডো চুক্তিকে ধৰি কেইবাটাও শান্তি চুক্তিৰ সৃষ্টি হৈছে। এই চুক্তিসমূহে অঞ্চলটোলৈ কিছু পৰিমাণে স্থিতিশীলতা আনিছে যদিও ইয়াৰ দ্বাৰা সংঘাত সম্পূৰ্ণৰূপে সমাধান হোৱা নাই, আৰু বিদ্ৰোহী গোট আৰু চৰকাৰৰ মাজত উত্তেজনা অব্যাহত আছে।
বিদ্ৰোহী সমস্যাৰ অন্তৰ্নিহিত কাৰণসমূহ দূৰ কৰাৰ প্ৰয়াসত ভাৰত চৰকাৰেও উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চল অঞ্চলত কেইবাটাও উন্নয়নমূলক পদক্ষেপ ৰূপায়ণ কৰিছে। এই পদক্ষেপসমূহৰ ভিতৰত আছে পথ, দলং, আৰু অন্যান্য আন্তঃগাঁথনি নিৰ্মাণৰ লগতে বিদ্যালয়, চিকিৎসালয়, আৰু অন্যান্য সামাজিক সেৱা স্থাপন। এই পদক্ষেপসমূহে কিছু প্ৰভাৱ পেলাইছে যদিও অঞ্চলটোৰ বিদ্ৰোহী সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰাত অৰিহণা যোগোৱা অৰ্থনৈতিক আৰু সামাজিক বিষয়সমূহ সম্পূৰ্ণৰূপে সম্বোধন কৰিব পৰা নাই।
সামৰণি:
ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব অঞ্চলৰ বিদ্ৰোহী সমস্যাই দশক দশক ধৰি এক উল্লেখযোগ্য বিষয় হৈ আহিছে, আৰু ইয়াৰ ফলত অঞ্চলটোৰ নিৰাপত্তা আৰু স্থিতিশীলতাৰ ওপৰত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পৰিছে। বিদ্ৰোহী সমস্যাৰ শিপা কেইবাটাও জটিল সামাজিক, অৰ্থনৈতিক আৰু ৰাজনৈতিক বিষয়ত আছে আৰু ইয়াৰ ফলত বৃহৎ সংখ্যক লোকৰ মৃত্যু হৈছে আৰু স্থানচ্যুত হৈছে। ভাৰত চৰকাৰে বিদ্ৰোহী সমস্যাৰ সমাধানৰ বাবে নিৰাপত্তা বাহিনী নিয়োগ, শান্তি আলোচনা, উন্নয়নৰ পদক্ষেপকে ধৰি বহু প্ৰচেষ্টা চলাইছে যদিও সংঘাত অব্যাহত আছে।