“গ্ৰন্থ মানৱ জীৱনৰ অমূল্য সম্পদ । সভ্যতাৰ বিকাশত যুগে যুগে গ্ৰন্থই গ্ৰহণ কৰে বৰণীয়া ভূমিকা । গ্ৰন্থই ৰচনা কৰে মানসিক সেতুবন্ধন ।“
আৰম্ভণি:
মানুহে নিজৰ জীৱনৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা শিক্ষা লাভ কৰে । কিন্তু এটা খন্তেকীয়া জীৱনত লাভ কৰা অভিজ্ঞতাই মানুহৰ বাবে জ্ঞান অৰ্জনৰ সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰিব নোৱাৰে । তাৰ বাবে মানুহৰ হাতত এক প্ৰকাৰৰ সমল আছে যাক গ্ৰন্থ আখ্যা দিয়া হয় । মানুহে গ্ৰন্থৰ যোগেদি আন আন সফল ব্যক্তিৰ অমুল্য অভিজ্ঞতাবোৰ পঢ়িব পাৰে আৰু অধিক জ্ঞান অৰ্জন কৰিব পাৰে । মানুহৰ জীৱনত গ্ৰন্থৰ প্ৰভাৱ অপৰিসীম । কিতাপ নথকা ঘৰক খিৰিকী কোঠাৰ লগত তুলনা কৰা হয় । সেইবাবে গ্ৰন্থমেলা হল জ্ঞান বিস্তাৰৰ মেলা । গ্ৰন্থমেলা লেখক-পাঠক-প্রকাশকৰ মিলন ভূমি । লেখকে কিতাপ লিখি দিয়ে, প্ৰকাশকে তাক ৰুচি সন্মত ভাবে ধুনীয়াকৈ নিৰ্মূল ভাবে চপাই বন্ধাই উলিয়াব লাগে আৰু পাঠকে তাক কিনি পঢ়িব লাগে ।
বিশ্বৰ বিভিন্ন গ্ৰন্থমেলা:
পৃথিৱীৰ বিভিন্ন ঠাইত বৃহৎ বৃহৎ গ্ৰন্থ মেলা অনুষ্ঠিত হয় । ২০২০ চনত ভাৰত, তুৰ্কী, ইজিপ্ত, ফ্ৰাঞ্চ, টাইৱান, পাকিস্তান,মস্কো, কিউবা, লেটিভা, ইটালি, বেলজিয়াম, ডুবাই, ইংলেণ্ড, জাৰ্মানী,থাইলেণ্ড, কানাডা, কলম্বিয়া আদিকে ধৰি ভালেমান ঠাইত আন্তৰ্জাতিক পৰ্যায়ত গ্ৰন্থমেলা অনুষ্ঠিত হয় । প্ৰত্যেক বছৰে বছৰে এনেবোৰ মেলা বহে যত কোটি কোটি টকাৰ গ্ৰন্থ বিক্ৰী হয় । নেডাৰলেণ্ডত প্ৰতি বছৰে প্ৰায় এক নিযুত গ্ৰন্থ বিক্ৰী হয় বুলি জনা যায় । ভাৰতেও সেইবোৰত অংশগ্ৰহণ কৰি নিজৰ পটুতা পৰিদৰ্শন কৰি আহিছে ।
ভাৰতৰ গ্ৰন্থমেলা:
গ্ৰন্থ প্ৰকাশনৰ ক্ষেত্ৰত পৃথিবীৰ ভিতৰত ভাৰতৰ স্থান পঞ্চম বুলি কোৱা হয়। সেইবাবে এই শতিকাৰ তৃতীয় দশক মানৰ পৰাই ভাৰতৰ বিভিন্ন ঠাইত গ্ৰন্থ বিক্ৰীৰ সৰু বৰ উদ্যোগ গঢ় লৈ উঠিছে । ভাৰতৰ নতুনদিল্লীত জানুৱাৰী মাহৰ পহিলা সপ্তাহতে গ্ৰন্থমেলা অনুষ্ঠিত হয় । এই বছৰো নতুনদিল্লী, জয়পুৰ, কলিকতা আদিত জানুৱাৰী মাহৰ পৰাই গ্ৰন্থমেলা অনুষ্ঠিত হোৱা দেখা গৈছে । উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলৰ ত্ৰিপুৰা, মেঘালয় আৰু অসমত বছৰি গ্ৰন্থমেলা হয় । ভাৰতত জাতীয় গ্ৰন্থ ন্যাস (National Book Trust) য়ে অনলাইন ভিত্তিত গ্ৰন্থ বিক্ৰীৰ পথ মুকলি কৰি দিছে ।
অসমৰ গ্ৰন্থমেলা:
জাতীয় গ্ৰন্থ ন্যাসে গ্ৰন্থৰ প্ৰকাশ আৰু প্ৰসাৰৰ আদৰণীয় ভূমিকা গ্ৰহণ কৰি আহিছে । গ্ৰন্থমেলা আয়োজন কৰি এই সংস্থাটোৱে কৰ্তৃত্ব অৰ্জন কৰিছে । অসমত অসম সাহিত্য সভাৰ অধিৱেশন বোৰৰ লগত গ্ৰন্থমেলা বহাৰ নিয়ম সুদূৰ প্ৰসাৰি । পিছে শেহতীয়াকৈ আনন্দমেলাৰ প্ৰকোপত কিতাপ বিক্ৰী নোহোৱাৰ নিচিনাই । গুৱাহাটীৰ চাণ্ডমাৰিত অসম প্ৰকাশন পৰিষদৰ উদ্দোগত প্ৰতি বছৰে গ্ৰন্থমেলাৰ আয়োজন কৰা হয় । এই বছৰো চাণ্ডমাৰিত ৩৩ তম গ্ৰন্থমেলা অনুষ্ঠিত কৰা হয় । অসমৰ যোৰহাট, শিৱসাগৰ, তিনিচুকীয়া, বঙাইগাঁও, বৰপেটা, গোলাঘাট, গোৱালপাৰা আদিতো আনুষ্ঠানিক গ্ৰন্থমেলা অনুষ্ঠিত হয় ।
গ্ৰন্থমেলাৰ আন আকৰ্ষণ:
গ্ৰন্থমেলাক কেন্দ্ৰ কৰি আলোচনা চক্ৰকে ধৰি কিছুমান সাহিত্য অনুষ্ঠানো আয়োজন কৰা হয় । এনে অনুষ্ঠান সমূহত দেশ বিদেশৰ পৰা অহা বিভিন্ন শিল্পী সাহিত্যিকে নিজৰ প্ৰতিভা মানুহৰ আগত ব্যক্ত কৰে । ছাত্ৰছাত্ৰীৰ লগতে আন মানুহবোৰেও এনে উপযোগী অনুষ্ঠান সমূহৰ পৰা বহুতো জ্ঞান অৰ্জন কৰিবলৈ সুবিধা পায় ।
সামৰণি:
বৰ্তমান সময়ত এটা অভিযোগ শুনা যায় যে এতিয়া গ্ৰন্থমেলা বহুত হৈছে কিন্তু নতুন কিতাপ আৰু পঢ়ুৱৈৰ সংখ্যা কমি আহিছে । জাতিৰ উন্নতি আৰু প্ৰগতিৰ বাবে প্ৰকাশক আৰু লেখক সকলে সময়ে সময়ে বিভিন্ন উপযোগী পঢ়ুৱৈ সমাজলৈ যোগান ধৰিব লাগিব । অসমৰ প্ৰসিদ্ধ লেখক হোমেন বৰগোহাঞিয়ে কিতাপক “জীৱনৰ সঞ্জীৱনী সুধা” আখ্যা দিছে । সেইবাবে জাতিক বছৰে বছৰে নতুন নতুন গ্ৰন্থৰ প্ৰয়োজন । বৰ্তমানৰ ওৱাৰেন বাফেৰ্ট, বিল গেটছ আদিৰ দৰে কোটি পাতি সকলেও দৈনিকভাবে গ্ৰন্থ অধ্যয়ন কৰে । প্ৰতিজন মানুহকে জ্ঞানী হবলৈ গ্ৰন্থৰ অত্যন্তই প্ৰয়োজন আৰু এনে মেলাৰ আয়োজনত সমাজৰ বিজ্ঞব্যক্তি সকলহে থকা উচিত । সম্পূৰ্ণ ব্যৱসায়িক স্বাৰ্থত এনে মেলা পাতিলে গ্ৰন্থ, গ্ৰন্থকাৰ অথবা পাঠক সমাজ আটাইৰে বিশেষ কোনো লাভ আশা কৰিব নোৱাৰি । আটাইৰে কল্যাণৰ হেতুকে এই তিনিসমাজে সমস্বৰে হাত মিলালেহে জাতিৰ উন্নতি নিশ্চিত ।
উৎস:ৰচনা বিচিত্ৰা আৰু 2SEAS AGENCY Report