নিম্নলিখিত কোনটোক প্ৰথমৰ পৰা দ্বিতীয় নিৰ্ণায়ক পৰ্যায়লৈ জনগাঁথনিগত পৰিৱৰ্তন চিহ্নিত কৰিবলৈ নিৰ্ধাৰিত বছৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয়?
উত্তৰ: 1921 বৰ্ষক নিৰ্ধাৰিত বৰ্ষ বা 'মহান বিভাজনৰ বছৰ' হিচাপে গণ্য কৰা হয় কিয়নো 1921 চনৰ আগতে, ভাৰতত জনসংখ্যা বৃদ্ধি কেতিয়াও স্থিৰ নাছিল। ভাৰত ১৯২১ চনলৈকে জনগাঁথনিগত পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰথম পৰ্যায়ত আছিল যাক উচ্চ জন্মহাৰ আৰু উচ্চ মৃত্যুৰ হাৰৰ দ্বাৰা চিহ্নিত কৰা হৈছিল। ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে নিম্ন জীয়াই থকাৰ হাৰ (বা নিম্ন আয়ুস), যি প্ৰতি হাজাৰ বছৰি প্ৰায় 8 আছিল। সেয়েহে, 1921 চনৰ আগৰ সময়ছোৱাত স্থবিৰ জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ হাৰ দেখা গৈছিল। 1921 চনৰ পিছত, ভাৰতৰ জনসংখ্যা বৃদ্ধি কেতিয়াও হ্ৰাস হোৱা নাছিল আৰু এক ধাৰাবাহিক উৰ্ধমুখী প্ৰৱণতা দেখুৱাইছিল।