পৰম্পৰাগত হস্তশিল্প উদ্যোগবোৰ ব্ৰিটিছ শাসনৰ অধীনত ধ্বংস হৈছিল। আপুনি এই দৃষ্টিভংগীৰ সৈতে সন্মত নে? আপোনাৰ উত্তৰৰ সমৰ্থনত কাৰণ দিয়ক।
উত্তৰ: হয়, আমি ওপৰোক্ত মন্তব্যৰ সৈতে সন্মত যে পৰম্পৰাগত হস্তশিল্প উদ্যোগবোৰ ব্ৰিটিছ শাসনৰ অধীনত ধ্বংস হৈছিল। বিবৃতিটোৰ সপক্ষে নিম্নলিখিতবোৰ কাৰণ আছে।
(i) বৈষম্যমূলক শুল্ক নীতি ব্ৰিটিছ শাসনে ভাৰতক সস্তীয়া কেঁচা মালৰ উৎস আৰু লগতে তেওঁলোকৰ সমাপ্ত সামগ্ৰীৰ বাবে সহজ উপলব্ধ বজাৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিছিল। ইয়াৰ দ্বাৰা, তেওঁলোকে ভাৰতৰ হস্তশিল্প সামগ্ৰীৰ ৰপ্তানিৰ ওপৰত গধুৰ শুল্ক (ৰপ্তানি শুল্ক) আৰোপ কৰে, আনহাতে ব্ৰিটেইনলৈ ভাৰতৰ কেঁচা মাল বিনামূলীয়াকৈ ৰপ্তানি আৰু ভাৰতলৈ ব্ৰিটিছ সমাপ্ত সামগ্ৰীৰ বিনামূলীয়া আমদানিৰ অনুমতি দিয়ে। এইটোৱে ভাৰতৰ ৰপ্তানি ব্যয়বহুল কৰি তুলিছিল আৰু ইয়াৰ আন্তৰ্জাতিক চাহিদা যথেষ্ট পৰিমাণে হস্তশিল্প উদ্যোগৰ পতনঘটিত হৈছিল।
(ii) যন্ত্ৰ-নিৰ্মিত ব্ৰিটেইন সামগ্ৰীৰ প্ৰতিযোগিতা হস্তশিল্পসামগ্ৰীৰ চাহিদাঘৰুৱা বজাৰতো নিম্নমুখী প্ৰৱণতা অনুভৱ কৰিছিল। এইটো ব্ৰিটেইনৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা বস্ত্ৰ যন্ত্ৰৰ কঠোৰ প্ৰতিযোগিতাৰ বাবে হৈছিল। ভাৰতৰ পৰা সস্তীয়া কেঁচা সামগ্ৰী ব্যৱহাৰ কৰি ব্ৰিটেইনত যান্ত্ৰিকভাৱে উৎপাদিত সামগ্ৰীৰ মূল্য তুলনামূলকভাৱে কম আছিল আৰু ভাৰতীয় হস্তশিল্পসামগ্ৰীৰ তুলনাত উন্নত মানদণ্ডৰ আছিল। এইটোৱে ভাৰতীয় হস্তশিল্প উদ্যোগৰ বজাৰ সংকুচিত কৰিছিল।
(iii) পশ্চিমীয়া জীৱনশৈলীৰ উত্থান ভাৰতত ব্ৰিটিছ শাসনে ভাৰতত পশ্চিমীয়া জীৱনশৈলী জনপ্ৰিয় কৰি তুলিছিল। ভাৰতত জনসংখ্যাৰ এটা নতুন অংশৰ উদ্ভৱ হৈছিল (মুখ্যতঃ জমিদাৰৰ দ্বাৰা গঠিত) যিয়ে ব্ৰিটিছ সামগ্ৰী পছন্দ কৰিছিল আৰু লগতে ব্ৰিটিছ চৰকাৰক সন্তুষ্ট কৰিবলৈ তেওঁলোকৰ ব্যৱহাৰক প্ৰচাৰ কৰিছিল। এই শাখাটোৱে ব্ৰিটিছ সামগ্ৰীৰ ওপৰত অত্যাধিক ব্যয় কৰিছিল যিয়ে ঘৰুৱা উদ্যোগৰ ব্যয়ৰ বাবে ব্ৰিটিছ উদ্যোগৰ বিকাশৰ বাবে উৎসাহ যোগাইছিল। সেয়েহে, ক্ৰমান্বয়ে ভাৰতীয় হস্তশিল্প উদ্যোগবোৰ ধ্বংস হৈ গৈছিল।
(iv) ব্ৰিটিছ শাসনৰ পূৰ্বে ৰাজকুমাৰী ৰাজ্যৰ পতন, নৱাব, ৰাজকুমাৰ আৰু সম্ৰাটসকলে দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত শাসন কৰিছিল। তেওঁলোকে হস্তশিল্প উদ্যোগৰ পৃষ্ঠপোষকতা কৰিছিল আৰু ফলস্বৰূপে, ভাৰতীয় হস্তশিল্পে খ্যাতি অৰ্জন কৰিছিল; আন্তৰ্জাতিক বজাৰ। কিন্তু ব্ৰিটিছ শাসনকালত, এই ৰাজকীয় কাহিনীবোৰ ধ্বংস হৈ গৈছিল যাৰ ফলত সেই হস্তশিল্প উদ্যোগবোৰৰ সুৰক্ষা নষ্ট হৈছিল। সেয়েহে, ভাৰতীয় হস্তশিল্প উদ্যোগবোৰ জীয়াই থাকিব নোৱাৰিলে।